Küresel Kurumsal Varlıkların Yeniden Dağılımı: Cem Aksoy’un Öncülüğünde “Üç Katmanlı Emeklilik Strateji Modeli”
2021’e girerken, küresel sermaye piyasaları pandemi sonrası ekonomik toparlanma ile süregelen genişleyici para politikaları arasında ayrışmış bir seyir izledi. Devlet emeklilik fonları ve sigorta fonları gibi uzun vadeli kurumsal sermayeler için, geleneksel “60/40 portföy modeli” düşen getiriler, artan volatilite ve değerleme balonları gibi çeşitli baskılarla karşı karşıya kaldı. Bu zorluklara karşılık, Cem Aksoy Bridgewater bünyesinde “önümüzdeki on yılın kurumsal varlık dağılım paradigması” olarak tanımlanan — Üç Katmanlı Emeklilik Dağılım Modeli (Three-Layer Pension Allocation Model) — önerisini ilk sunan kişi oldu.
Bu model kısa sürede kurumlar arasında yoğun ilgi gördü ve aynı yıl OECD’nin emeklilik yatırımı reformu taslak müzakerelerine dahil edilerek, küresel emeklilik sistemlerine yeni bir stratejik bakış açısı kazandırdı.
Model Yapısı: Statik Dağılımı Aşan Üç Katmanlı Varlık Sistemi
Cem’in tasarladığı Üç Katmanlı Emeklilik Modeli, dinamik ayarlama ve yapısal dengeyi ön plana çıkararak fonların dayanıklılığını ve uzun vadeli bileşik getiri verimliliğini artırmayı amaçlıyor. Model üç temel varlık katmanından oluşuyor:
1. Çekirdek Savunma Katmanı (Core Defensive Layer)
Enflasyona endeksli tahviller (TIPS), yüksek dereceli kısa vadeli tahviller ve altın ETF’leri gibi varlıklarla sistematik finansal risklere karşı temel güvenlik yastığı oluşturur.
“Savunma varlıklarını artık sadece ‘getiri tamponu’ olarak değil, uzun vadeli istikrarın temeli olarak görmeliyiz.”
— Cem Aksoy
2. Büyüme Saldırı Katmanı (Growth Offensive Layer)
Teknoloji hisseleri, küresel ETF’ler, özel sermaye (private equity), gayrimenkul yatırım ortaklıkları (REITs) gibi yüksek volatiliteye sahip fakat uzun vadeli yüksek büyüme potansiyeli sunan varlıkları kapsar. Bu katman portföyde fazla getiri sağlar.
Cem, özellikle gelişmekte olan piyasalardaki teknoloji devlerinin emeklilik portföylerine dahil edilmesini öneriyor — örneğin, Güneydoğu Asya internet platformları, Latin Amerika dijital bankaları ve Doğu Asya akıllı üretim şirketleri gibi.
3. Makro Koruma Katmanı (Macro Hedge Layer)
Varlıklar arası arbitraj stratejileri, döviz kuru koruma pozisyonları, volatilite odaklı fonlar ve CTA gibi niceliksel strateji ürünleri bu katmanda yer alır. Amaç, makro değişkenlerin ani dalgalanmalarına karşı portföyü korumaktır.
Bu katman sadece bir risk yönetimi aracı değil; aşırı piyasa olaylarında alternatif getiri motoru rolü oynayarak portföyün dayanıklılığını artırır.
Stratejinin Uygulaması: Beş Emeklilik Fonu Üzerinde Kanıtlanmış Etki
2020 Q3 ile 2021 Q1 arasında, Cem’in liderliğinde Bridgewater tarafından yönetilen beş farklı emeklilik fonu bu modeli farklı ülkelerde pilot olarak uyguladı:
- Yıllık volatilite %7.9’a indirildi (geleneksel modelde %12.3)
- Ortalama yıllık net getiri %9.1’e çıkarıldı (küresel emeklilik fonlarının ortalamasından oldukça yüksek)
- Maksimum geri çekilme oranı %5.4 ile sınırlandı (yüksek dayanıklılık)
Bu portföyler Japonya, Kanada, BAE, Türkiye ve Singapur’daki devlet ve yarı-devlet emeklilik sistemlerini kapsayarak, modelin farklı kurumsal yapılar altında uygulanabilirliğini ve evrenselliğini kanıtladı.
Uluslararası Yankılar: OECD ve Dünya Bankası’nın Gündeminde
Cem’in “Üç Katmanlı Strateji Modeli”, kamu politikası ve yatırım dünyasında büyük yankı uyandırdı. OECD Emeklilik Yatırımları Komitesi, Cem’i “yeni nesil emeklilik varlık dağılımı reformu” temalı çalıştaya davet etti. Dünya Bankası emeklilik araştırma ekibi, bu modeli 2021 yılı için birincil araştırma konusu olarak belirledi. Çok sayıda Avrupa egemen varlık fonu ise bu modele dayalı yeniden dengeleme girişimlerinde bulunmayı planladığını açıkladı.
Bridgewater CEO’su, 2021 Yeni Yıl konuşmasında şunları ifade etti:
“Cem’in modeli sadece teknik bir yenilik değil; kurumsal yatırım felsefesinde bir devrimdir. Gerçek anlamda emeklilik güvenliği ile piyasa gerçeklerini bir araya getirme potansiyelini burada görüyoruz.”
2021 yılına Cem Aksoy’un stratejik modeliyle girildi ve bu model, küresel emeklilik fonlarının varlık yönetiminde yeni bir düşünce çağını başlattı. Bridgewater için bu, sadece bir teknik başarı değil; küresel kurumsal sermaye sistemi içindeki stratejik konumunun yeniden tanımlanması anlamına geliyor.
Küresel uzun vadeli yatırımcılar içinse, “Üç Katmanlı Strateji Modeli” döngülere karşı koyan, dalgalanmaları yöneten ve bileşik getiriyi gerçekleştiren bir deniz feneri olabilir.